طراحی تاسیسات مکانیکی

طراحی تاسیسات مکانیکی یکی از اصلی ترین و مهم ترین خدمات ما بوده که به صورت کاملا تخصصی انجام می شود.

تاسیسات مکانیکی ساختمان مجموعه ای است که شامل سازه ها و بخش های اجرایی است که در ارتباط با ساختار سیستم های داخلی ساختمان ، برای افزایش رفاه ساکنین یک ساختمان ، طراحی و اجرا می شود.

به نوعی می توان تاسیسات مکانیکی را با سیستم شریانی بدن انسان مقایسه کرد .

به این صورت که عملکرد گردش خون در رگ های بدن همانند سیستم یک تاسیسات مکانیکی می باشد.

تاسیسات مکانیکی تحت عنوان جز تفکیک ناپذیر و مکمل ساختمان ، تاثیر و نقش بسیاری در راستای افزایش بقا و همچنین طول عمر آن دارد.

در کنار آن دارای مولفه های متعدد و متنوعی ای نیز می باشد ،که متناسب با کاربری و کیفیت ساخت پروژه در حوزه های مختلفی کاربرد داشته و آن هارا نیز پوشش می دهد.

در ادامه همراه تیم فنی و مهندسی کارا پمپ باشید تا با یکی از خدمات تخصصی ما آشنا شده و در صورت نیاز ُ با کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید.

انواع تاسیسات مکانیکی

تاسیسات مکانیکی شامل بخش ها و قسمت های متفاوتی بوده که در ادامه با آن ها آشنا خواهیم شد.

پادکست مربوط به این محتوا

هر یک از این بخش ها نیازمند طراحی تاسیسات مکانیکی ، بوده که باید حتما توسط افراد متخصص انجام شود.

تاسیسات اچ وی ای سی

این نوع تاسیسات شامل سیستم ها و همچنین تجهیزاتی است که مربوط به تهویه مطبوع ساختمان است که مجموعه ای را تشکیل می دهد که در جهت استفاده از فناوری های ضروری برای یجاد شرایط آسایش به واسطه تهویه و خلك شرایط دمایی مطبوع برای فضاهای داخلی ساختمان می باشد.

تاسیسات بهداشتی

تاسیسات بهداشتی دارای دو سیستم انتمال آب مه موازی یکدیگر هستند عملکرد خود را به اجرا می گذارد.

یکی از آن ها وظیفه تامین آب آشامیدنی و مصرفی را بر عهده داشته و آن یکی دیگر مواد ضایعاتی را که در لوله ها یا فاضالب ها انباشته شده است از ساختمان خارج می کند.

این بخش ، یکی از مهم ترین قسمت های طراحی تاسیسات مکانیکی بوده که نیازمند تخصص کافی در این حوزه می باشد.

طراحی تأسیسات برقی

مانند قسمت مکانیکی، طراحی تاسیسات الکتریکی نیز باید  تابع قوانین و مقررات ملی ایران باشد و بر همین اساس اجرای آن حاصل شود.

در این مورد، تبعیت از مبحث سیزدهم این مقررات که مربوط به طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمان‌ها است، لازم می باشد.

نشریه‌های معین و مورد تأیید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، نظیر  نشریه شماره 110-1 و 110-2 نیز بایستی  در تمامی مراحل طراحی مد نظر قرار داده بشود.

در مواردی که جهت تکمیل کار نیاز به استفاده از آیین‌ نامه‌ های کامل‌ تر باشد، می‌توان از آیین‌ نامه‌ هایی که در قسمت زیر عنوان شده است استفاده کرد.

• سیستم توزیع نیرو: Iec60-364
• محاسبات توزیع اصلی: Iec60-947
• محاسبات توزیع فرعی: Iec60-898
• سیستم برقگیر: Nfc17-102
• سیستم ارت: Bs7430
• سیستم اعلام حریق: Bs5839
• سیستم های آسانسور و پله برقی: En54
• درجه حفاظت تأسیسات: Iec60-529

تاسیسات گاز رسانی

بر توصیف این مورد می توان این چنین عنوان کرد که سیستم لوله کشی گاز و انشعابات حاصل آمده از آن در ساختمان ، که مطابق با مقررات و قوانین مشخص طراحی شده و به اجرا در می آید.

تاسیسات آتش نشانی

تاسیسات مربوط به حزوه آتش نشانی دارای تجهیزات اطفا حریق که با به هشدار در آمدن سیستم اعالن حریك ، آب را به محلی منتقل می کند که دچار آتش سوزی شده است.

یکی دیگر از قسمت های طراحی تاسیسات مکانیکی ، این بخش می باشد.

تاسیسات استخر ، سونا ،جکوزی

در تشکیل این مجموعه مواردی همچون مدار گردش آب ، فواره و آب نما ،سیستم اتوماتیک مواد شیمایی و کنترل ،گرم کننده استفاده شده است.

طراحی تاسیسات مکانیکی این بخش شامل لوله کشی استخر ، نصب و راه اندازی سیستم تصفیه و … می باشد.

تاسیسات آسانسور و پله برقی

در این نوع از تاسیسات تجهیزاتی مانند الکرتورموترو ، کابین ، وزنه تعادل و راه پله و تابلو برق موجود می باشد که البته شامل موارد دیگری نیز می باشد ف که مهم ترین آن ها ذکر شد.

تاسیسات درمانی

در فرایند تاسیسات درمانی فاکتور هایی نظیر سیستم تامین گازی های طبی مانند اکسیژن ، دی اکسید کربن ، نیترو اکساید ،هوای فشرده و همچنین سیستم خال تشکیل شده است.

تاسیسات سیستم های بخار

سیستم لوله کشی بخار و انشعابات مربوط به آن در ساختمان که دارای متعلقاتی می باشد که شیر آلات کنترل ، تملیل فشار و تله های بخار نمونه هایی از آن می باشد.

نکات لازم برای طراحی تاسیسات مکانیکی

در طراحی تاسیسات مکانیکی برای آن که فرایند و پروژه به خوبی پیش برورد می بایست مالحضات مربوط به سازه و معماری ساختمان به درستی انجام شود چرا که این دو مورد در این عملیات نمش بسیار مهمی را در بر دارند.

به عبارتی دیگر لازمه آنکه طراحی اصولی وبی عیب و نمص تاسیسات مکانیکی ساختمان میسر شود ، می بایست هماهنگی مهندسین عمران و معماری ساختمان از همان ابتدای پروژه شکل گرفته شود.

البته امروزه چنین قابلیتی وجود دارد که با کمک گیری از مدل سازی سه بعدی اجزای تشکیل دهنده ساختمان که یکی از ارکان مهم در فناوری مدل سازی اطالعات ساختمان است ،به طور اساسی مشکالت ناشی از نبود هماهنگی ها ، اشتباهات طراحی و همچنین دوباره کاری ها را از میان برد.

ضروریت ها و الزامات در حوزه تاسیسات مکانیکی ساختمان به طور مختصر در دو بخش تاسیسات اچ وی ای سی و تاسیسات

بهداشتی را بررسی خواهیم کرد.

طراحی تاسیسات HVAC

برای آن که ایجاد شرایط محیطی مناسبی در فضاهای داخلی ساختمان ایجاد گردد ، و از لحاظ رطوبت ، دما و همچنین تمیزی هوا مشکلی نباشد ، نیاز به طراحی دقیق و اجرای اصولی تاسیسات ای وی ای سی می باشد.

در این راستا تاثیر مستقیم و بسیاری بر روی میزان سطح آسایش ساکنان خواهد داشت.

از جمله الزامات اولیه و اساسی در طراحی تاسیسات مکانیکی اچ وی ای سی ، انتخاب سیستم مناسب و ظرفیت سنجی می باشد.

به این صورت که هریک می بایست در دو فاز جدا از یم دیگر محاسبه و ارزیابی شود.

در اقدام بعدی تاسیسات اچ وی ای سی مراحل متعددی وجود داشته که مهم ترین آن ها به شرح ذیل می باشد.

کانال کشی یا سایزینگ خطور لوله کشی و با در نظر داشتن نووع سیستم انتخابی و ارایه نقشه های دقیقی که می بایست انتخاب تجهیزات مناسب صورت گیرد ، مبنای اجرای پروژه می باشد و بایستی مطابق با محدودیت های فیزیکی موجود در ساختمان باشد.

طراحی تاسیسات بهداشتی

در واقع ایجاد سیستم مناسب توزیع آب و عالاوه بر آن دفع فاضالب ساختمان ، هدف طراحی تاسیسات بهداشتی می باشد.

شایان ذکر می باشد که در صورت عدم کفایت مشکلت لابل توجهی برای ساکنین به وجود خواهد آمد.

در طراحی تاسیسات مکانیکی تمامی محاسبات لازم بر اساس استاندارد های تعریف شده در مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان انجام خواهد شد.

سایزینگ لوله های آب گرم و سرد مصرفی ، و در صورت نیاز به پمپ و مخزن از عمده ترین پارامتر های طراحی و محاسبه در سیستم آب رسانی می باشد.

در همین راستا یکی از خدمات دیگر ما ، اجرای لوله کشی فاضلاب می باشد.

مهم ترین مراحل محاسبه و طراحی مرتب با سیستم دفع فاضال نیز مربوط به سایزینگ لوله های فاضالب سبک و سنگین ، لوله های حامل آب باران و لوله های تهویه سیستم فاضلاب و علاوه بر آن در نظر داشتن شیب کافی برای لوله های افقی می باشد.

در حقیقت ، تاسیسات ساختمان به عنوان یکی از مهم ترین عوامل و بخش های ساختمان مربوطه به حساب می آید.

در همین راستا بایستی طراحی این سیستم به نحوی باشد که مراحل صحیح را طی کرده و در پیشرفت فرایند اختلالی وجود نداشته باشد ، در غیر این صورت شاهد عدم آسایش ساکنین ساختمان خواهیم بود ، لذا می بایست نکات و لوانین مربوطبه به این حوزه به درستی رعایت شود.

باید این موضوع رعایت شود که انتخاب و محاسبه سیستم تاسیساتی نیاز مند متخصصین مجرب می باشد.

عوامل مهم در طراحی بخش های تاسیسات مکانیکی

عواملی که در طراحی تاسیسات مهم می باشند بدین صورت می باشد که دانش مهندسین طراح ،نظر کارفرما و عالوه بر آن پیشنهاد ساکنین ساختمان و همچنین نحوه لرار گیری ساختمان آب و هوا باید در نظر گرفته شود.

برای برقراری سیستم تهویه مطبوع بایستی چند سری مسایل را رعایت کرد و به درستی آن هارا انجام داد.

در ابتدا بحث جنبه مالی در میان است که باید هزینه های اولیه و تعمیر و نگهداری را مشخص کرد.

موقعیت قرارگیری و مکانی پروژه نیز می بایست در نظر داشته باشید.

شرایط اقلیمی پروژه نظیر باد ف دما ، تابش آفتاب و رطوبت نیز از دیگر فاکتور هایی است که باید رعایت شود.

به علاوه آنکه میزان بار حرارتی داخل ساختمان که شامل ساکنین ،چراغ ها و دیگر مولد های حرارت می باشد.

جنبه های فیزیکی فضا شاختمان مانند تطبیق داشتن با سیستم تهویه مطبوع و تجهیزات آن در هر پروژه مرحله های مختلفی از شروع آن تا بخش انتهایی که تحویل آن می باشد ، وجود دارد.

به چنین مراحلی فاز می گویند ، که در حالت کلی فازبندی طراحی تاسیسات مکانیکی به 4 فاز مختلف تمسیم خواهد شد.

تأسیسات مکانیکی در درجه اول، بایستی  بر اساس قوانین مقررات ملی ایران، بخصوص مباحث 14، 16 و 19 طراحی شده وپروری از آن ضروری می باشد.

عوامل موثر در طراحی تاسیسات مکانیکی و برقی

چه در مورد تاسیسات مکانیکی و چه در مورد تأسیسات الکتریکی، طراحی‌ها بایستی مطابق با قوانین و مقررات ملی ایران انجام شود.

با در نظرداشتن  این نکته، در مواردی که نیاز به آیین‌نامه‌های کامل‌تر احساس می‌شود، می‌توان از یک سری آیین‌نامه‌های مشخص نیز در زمان طراحی بهره برد.

مبحث 14 این قانون، شامل تأسیسات گرمایی، تهویه مطبوع و تعویض هوا می باشد.

مباحث 16 و 19 نیز به ترتیب در ارتباط با تأسیسات بهداشتی و صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌باشد.

علاوه بر آنکه  نشریه‌های سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیز بایستی  به عنوان یک راهنما برای طراحی، مد نظر قرار داده بشود.

نشریه شماره 128 که مربوط به مشخصات فنی عمومی و اجرا یا طراحی تاسیسات مکانیکی کارهای ساختمانی می باشد ،همانند  نشریات مهم محسوب می‌گردد.

در صورتیکه نیاز بهبکارگیری از آیین‌نامه‌های کامل‌تر احساس شود، می‌توان از آیین‌نامه‌های زیر استفاده کرد.

1- آیین نامه ANSI (American Nation Standards Institute)

2- آیین نامه AIR (Air Conditioning Refrigeration Institute)

3_ آیین نامه ASHRAE (American Society of Heating Refrigeration and Airconditioning Engineers)

4_ آیین نامه NFPA (National Fire Protection Association)

5_ آیین نامه NPC (National Plumbing Code)

مزایای نقشه طراحی تاسیسات ساختمان

تنظیم نقشه طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان مانند  طراحی تاسیسات مکانیکی و برقی  ،در همان ابتدا فرایند وو با پیروی از طراحی معماری و طراحی سازنده  چنین کمکی را به همراه خواهد داشت که  دیگر  آیتم‌های طراحی آسان‌تر ، هموارتر و هدفمندتر اجرا شود .

در همین راستا  از شکل گیری اشتباهات احتمالی که در بردارنده هزینه‌هایاضافی خواهد شد جلوگیری می شود.

به دلیل گسترده بودن تأسیسات ساختمان، داشتن نقشه‌های دقیق مرتبط با این امر، به نفع کارفرما می باشد و همواره راحتی کار را در پیش دارد.

در طرفی دیگر، رعایت استاندارد ها و الزامات قانونی و ارائه یک نقشه طراحی حرفه‌ای، در آینده، تأمین کننده و تضمین کنندۀ آرامش ساکنان ساختمان می شود که این مورد نیز یکی از عوامل بسیار مهم در این حوزه می باشد.

رعایت استانداردها چه در زمان طراحی و چه در زمان اجرای تاسیسات مکانیکی و برقی  تا اندازه زیادی از اتلاف و مصرف بیش از حد انرژی‌ها کم می کند .

بایستی به این موضوع دقت شود که در این مورد، خرید و نصب دستگاه‌ های استاندارد و با برند معتبر، بسیار تأثیر گذار بوده است  و مکمل رعایت استانداردها در زمان طراحی است.

فاز بندی تاسیسات

مورد اول طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان می باشد که مر بوط به مطالعه جغرافیای پروژه بود.

در کنار آن در نظر داشتم و مطلع بودن از شرایط اب و هوایی منطمه که از روی جدول های مربوطه می توان به این مهم دست یافت ، همچنین توضیح انواع سیستم تهویه مطبوع که با شرایط آن محل هماهنگی داشته است و در نظر داشت معایب و مزایای آن.

توصیه به بهترین سیستم موجود و با توجه به شرایط موجود.

تجهیزات مکانیکی بایستی محاصبه شود و بیشینه دما و کمینه دما در تابستان و زمستان با توجه به جدول های مربوطه باید مشخص شود.

به این نکته توجه داشته باشید که فاز 1 طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان به طور معمول برای پروژه های دولتی یا بزرگ کاربرد

داشته که مهندسین طراح آن را به کارفرما ارائه خواهند داد.

به صورت خلاصه ، این مرحله از طراحی تاسیسات مکانیکی ، شامل مواردی می باشد که در بخش زیر به آن خواهیم پرداخت.

1_ مطالعه جغرافیایی منطقه و بررسی شرایط آب و هوایی محل پروژه.

2_ ارائه گزارش و توضیحاتی در مورد انواع تجهیزات تهویه مطبوع که با شرایط اقلیمی آن محل مطابقت داشته باشد.

3_ بیان مزایا و معایب سیستم‌های تهویه مطبوع مورد نظر و پیشنهاد بهترین سیستم بادر نظر داشتن به شرایط موجود.

4_ تعیین کمینه و بیشینه دما در زمستان و تابستان با توجه به جداول مربوطه این بحث.

فاز 2 طراحی

فاز 2 طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان به شرح زیر می باشد.

محاسبه کردن دقیق مواردی همچون بار برودتی و بار حرارتی و اندازه و محل خروجی لوله ها ، علاوه بر آن می بایست تجهیزات مورد استفاده شده در پروژه نیز تعیین شود ، و رسم کامل نقشه ها باید صورت گرفته شود و جزعیات و اجرایی نیز باید ارایه شود.

فاز 3 طراحی

فاز سوم در این فرایند نقشه های کارگاهی می باشد که چنین امکانی وجود دارد مواردی مانند مسیر لوله کشی و یا کانال کشی با توجه به شرایط کارگاهی تغییر کند.

مراحلی که در طراحی طی می شود به این صورت می باشد که در ابتدا نیاز به دفترچه محاسبات بوده و در ادامه نمشه های کامل و لوح فشرده یا آلبوم طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان سات.

دفترچه محاسبات تاسیسات مکانیکی ساختمه به این گونه است که آنالیز ضریب انتمال حرارت سمت های مختلف ساختمان به مانند کف ، دیواره ها و سمف از روی نمشه معماری می باشد.

بار گرمایشی و سرمایشی کلیه فضاهایی که نیازمند تهویه می باشند باید محاسبه شود.

این مورد شامل فضای داخلی واحدها ، اتاق ها ، پذیرایی آشپزخانه ها ، البی ها و دفاتر ساختمان ، سرایداری ها ، سالن های اجتماعات ، استخر، سونا ،جکوزی و فاضاهای ورزشی می باشد و این عملیات از طریك نرم افزار رویت به همراه جدول خلاصه ، انجام شود.

بخش های نیازمند طراحی

در طراحی تاسیسات مکانیکی یک ساختمان بخش هایی که ملزم به طراحی و محاسبه می باشند به شرح زیر است.

محاسبه کردن بار سرمایش و گرمایش مورد نیاز ساختمان.

انتخاب سیستم گرمایش و سرمایش که می بایست به درستی انجام شود.

آب گرم مصرفی مورد نیاز بایستی محصابه شود.

محاسبه منابع ذخیره آب نیز از دیگر کارهایی است که باید انجام شود.

سیستم اطفا حریك نیز باید محاسبه گردد.

سیستم کامال کشی و لوله کشی دستگاه ها نیز باید آنالیز و محاسبه شود.

نقشه های تاسیسات مکانیکی

تجیهزات موتورخانه هم باید انتخاب و محاسبه شود که در انجام این اقدامات باید دقت شود که کیفیت کاری ایده آل را به همراه داشته باشد.

نقشه های کامل تاسیسات مکانیکی ساختمان به صورت زیر است.

1. مورد اول فهرست نقشه ها می باشد.
2. جدول علایم
3. پلن موقعیت ملک که شامل معابر و ملک های مجاور است.
4. توضیحات فنی مختلف مربوط به سیستم های مختلف به همراه پیشنهاد جنس مصرفی ، و شیوه تست و ضدعفونی کردن لوله های آب و دیگر موارد این چنینی.
5. جزعیات اجرایی باید ترسیم شود.
6. نقشه مربوط به فاضالب و آب باران
7. نقشه های آب مصرفی و اطفا حریك ، سیستم سرمایش و گرمایش و همچنین سیستم تهویه.
8. راویز ها نیز از دیگر موراد مربوط در این مجموعه می باشد.
9. پلن مربوط به جانمایی داکت های تاسیساتی
10. فلودیاگرام موتورخانه
11. جدول مشخصات تمامیه دستگاه هایی که انتخاب شده است و محل نصب و تعداد آن ها نیز باید تعیین شود.

لوح فشرده تاسیسات

لوح فشرده تاسیسات مکانیکی به شرح ذیل می باشد.

فایل محاسبات نرم افزار کریر، نمشه های تاسیسات مکانیکی ، برقی ، سازه و معاری.

علاوه بر آن به طور معمول یک آلبوم از تمامی نمشه ها تهیه می شود و در اختیار کارفرما قرار گذاشته خواهد شد.

در حالت کلی سیستم های متداول گرمایش و گرمایش در ساختمان های مختلف می تواند به صورت زیر باشد.

• سیستم سرمایش تبخیری مانند زنت یا ایرواشر و کولر آبی.
• سیستم گرمایش: پکیج اب گرم یا موتورخانه مرکزی
• سیستم تهویه مطبوع که نمونه هایی از آن فن کویل و دستگاه هوا رسان می باشد.
• پکیج های سرمایش _ گرمایش طراحی تاسیسات مکانیکی نیز از دیگرموراد مربوط به این حوزه می باشد.
• محاسبه آب گرم مصرفی که مورد نیاز است.

سخن آخر

در آخر می بایست ذکر شود که هر قسمت از ساختمان باید متناسب با نیاز آن بخش در دسترسی به تاسیسات مکانیکی ساختمان ، فضای مشخصی را در اختیار داشته باشد و در صورت آنکه دسترسی به تمامی سیستم ها و تاسیسات ساختمانی وجود نداشته باشد ، نارسایی در امکانات خدماتی ساختمان ها ایجاد می شود.

یکی از خدمات ویژه تیم ما طراحی تاسیسات مکانیکی بوده که توسط افراد متخصص و دوره دیده ما انجام می شود.

برای دریافت مشاوره رایگان یا اطلاعات بیشتر می توانید با شماره  ۰۹۱۲۷۶۹۷۱۲۳ تماس حاصل فرمایید.

فراموش نکنید که این فرایند بسیار تخصصی بوده و تمامی عملکرد و کیفیت سیستم های ساختمان شما ، به آن وابسته است.