مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه چگونه باید باشد ؟ سوالی که شاید ذهن تمام مدیران ساختمان را درگیر کرده باشد .

مواد که درون آب وجود دارد مثل منیزیم، کلسیم، آهن و … درجه سختی آب را مشخص می کنند . سختی آب باید طبق استاندارد های لازم کنترل شود .

آب سخت در سیستم تاسیسات موتورخانه باعث ایجاد رسوب در بویلر ها ، مبدل حرارتی، لوله و … می شود. کیفیت آب بخار درون تاسیسات موتورخانه از اهمیت خاصی برخوردار است .

یکی از اصلی ترین دلایل اهمیت داشتن کیفیت آب در فرایند استفاده از ديگ بخار می باشد که می تواند آسيب‌ هاي جدي به تاسيسات توليد بخار و آب گرم وارد نموده و موجب خسارات سنگيني شود.

به طور مثال آب شهر حاوی یون های کلسیم و منیزیم بوده و هنگام ورود به بویلر ها گرم شده و مورد استفاده قرار می گیرد .

در ادامه با مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه و روش های گرفتن سختی آب آشنا می شویم ، با کارا پمپ همراه باشید .

 

موضوعاتی که در این محتوا به آن می پردازیم :

• روش های اندازه گیری سختی آب درون موتورخانه
• آب سخت چگونه است ؟
• دستگاه های سختی گیر آب
• مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه
• مقدار PH آب درون دیگ بخار
• بررسی TDS آب درون دیگ بخار
• معیار سنجش TDS درون دیگ بخار

روش ها اندازه گیری سختی آب درون موتورخانه

یکی از پر اهمیت ترین موضوعات در برنامه هاي بهره برداري و نگهداری تعميرات ديگ هاي بخار ، اندازه گیری سختی آب بوده و مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه که همه بر روی آن تاکید داشته و آزمایش های مکرری انجام می دهند .

اولین روش برای اندازه گیری و بررسی مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه ، به کار بردن کیت های اندازه گیری بوده که مزایا و معایبی را به همراه دارند .

همچنین بخوانید : 10 اصل کاربردی در نگهداری موتورخانه

کيت ارزان است و پاسخ آن سريع است. اما گاهی به علت حضور يون های مزاحم ، جواب این کیت ها همراه با خطا می باشد.

به همین علت درون صنايع بزرگ و حساس نيروگاهی و فولادسازی از کیت های اندازه گیری استفاده نمی شود و نمونه ها جهت اندازه گیری سختی در آزمايشگاه های داخل کاخانه کيفيت سنجش می شوند.

البته درون صنایع کوچک نمی توان انتظار داشت که برای اندازه گیری سختی آب آزمایشگاه های بزرگ داشته باشند . این صنایع می توانند طی دوره های یک تا سه ماهه آب را به آزمایشگاه ها فرستاده تا سختی آب را با عملکرد کیت خود مقایسه کنند .

سختی آب باید طی دوره های مشخص مورد بررسی قرار بگیرد زیرا اگر آب با سختی بالا درون لوله های موتورخانه گردش داشته باشد سبب خوردگی و رسوب می شود .

خوردگی و رسوب درون لوله ها باعث ایجاد آسیب های جدی به تاسیسات شده و هزینه های تعمیرات بسیار زیادی را بر جای خواهد گذاشت .

اين آناليز ها صرفا مربوط به آب درون ديگ بخار که از طريق زيرآب کشی و يا شير مخصوص نمونه گيری هستند و آناليزهای جداگانه ای می تواند بر روی آب خام، آب ورودی، کندانسور و… صورت گيرد.

آب سخت چگونه است ؟

معمولا به آبی سخت گفته می شود که حاوی نمک های معدنی از قبیل ترکیبات کربنات های هیدروژنی، کلسیم و منیزیم و … می باشد .

این سختی آب ، به دو دسته تقسیم می شود. آب های سخت دائمی یا آب های سخت موقت می باشند که در فصول مختلف سختی آن ها متغیر است .

یکی دیگر از دلایل سخت بودن آب نفوذ آن به زمین و عبور از غشاهای آهکی ، منیزیمی و گچی می باشد که سختی آب با توجه به گذشت از آن ها تغییر می کند .

آب های نواحی آهکی، سختی زیادتری تا آب های نواحی گرانیتی و یا شنی دارند. سختی آب در عرض سال هم ممکن است تغییر نماید. معمولا سختی آب ها در فصل بارانی کم و در فصل خشکی زیاد می‌شود.

همانطور که می دانید ، در گذشته محتوا آشنایی با انواع دیگ بخار را مطالعه کردیم ، می دانیم که دیگ بخار جزو اصلی ترین اجزا این سیستم بوده و در حفظ نگهداری آن باید کوشا باشیم .

یکی از راه های نگهداری از دیگ بخار ، گرفتن سختی آب بوده که از رسوب گرفتن آن جلوگیری می کند .

می توانید مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه را به صورت ویدیو تماشا کنید .

دستگاه های سختی گیر آب

همانطور که می دانید ، اگر سختی آب ورودی به بویلر ها گرفته نشود سبب ایجاد رسوب شده و هزینه های تعمیرات زیادی بر جای خواهد گذاشت . به همین علت مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه بسیار اهمیت دارد .

در همین راستا باید از دستگاه های سختی گیر استفاده شده تا آب ورودی کیفیت مطلوبی را به همراه داشته باشد .

یکی از همین دستگاه ها ، سختی گیر رزینی می باشد .

در بویلرها آب وارد شده به بخار تبدیل می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد. درصدی از این آب کندانس شده و در سیکل بسته مجدداً به بویلر بازگردانده می شود و بقیه آن با آب ورودی جایگزین می‌شود.

همچنین بخوانید : مزایای استفاده از دی اریتور

بویلرهای آب گرم که معمولاً در یک سیکل کاملاً بسته کار می‌کنند و آب همیشه در گردش است، تنها میزانی از آب هدر رفته از اتصالات، درزها و … باید جبران شود که به آن آب جبرانی گفته می‌شود و یا در زمان راه انداز سیستم، باید آبگیری شود.

بنابراین در هر دو حالت موجود ، باید سختی آب گرفته شود تا آسیبی به تاسیسات موتورخانه وارد نکند.

انتخاب بهترین سختی گیر برای بویلر

رایج ترین دستگاه ، سختی گیرهای رزینی یا سختی گیرهای تبادل یونی در بازار می باشند . پاک کردن کلسیم و منیزیم از آب تنها راه حل نرم کردن آب می باشند .

این فرایند نرم کردن آب ، تنها سختی گیرهای تبادل یونی و برخی روش های فیلترینگ دیگر انجام می شوند .

این دستگاه های سختی گیر به سه دسته اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و دستی طراحی شده اند که مدل نیمه اتوماتیک از رایج ترین دستگاه های بازار می باشد .

مشخصات دستگاه سختی گیر مناسب

برای داشتن تاسیسات و موتورخانه سلامت ، احتیاج به شناخت مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه خواهیم داشت. این مشخصات توسط دستگاه های سختی گیر تعیین می شود.

دستگاه های سختی گیر بر اساس نیاز تاسیسات و موتورخانه مورد استفاده قرار می گیرند که برخی از مشخصات آن را باید مورد بررسی قرار داد.

حجم رزین، ابعاد سختی گیر مانند قطر و ارتفاع و جنس بدنه از اصلی ترین مشخصات دستگاه های سختی گیر هستند که به آن ها باید توجه ویژه کرد.

تولید کنندگان این دستگاه ها اطلاعاتی همانند دبی آب سرویس، دبی احیاء و دبی شستشو سریع را به خریداران ارائه می کنند که با این مشخصات می توانید حجم رزین را مشخص کنید.

مشکلات و معایب آب سخت چیست؟

تمامی فعالیت های موتورخانه یا سیستم حرارتی مرکزی ، بر اساس آب بوده و عملکرد این سیستم ، وابسته به آن می باشد.

همه ما می دانیم که آب گرم به وسیله لوله ها درون واحد های ساختمان به جریان در آمده و عمده فعالیت موتورخانه وابسه به آن است.

حال اگر درون این لوله و اتصالات میان موتورخانه و واحد های ساختمان ، دچار رسوب و … شود ممکن است موجب کاهش راندمان و بازدهی سیستم حرارتی ساختمان بشود.

علاوه بر آن ، این مواد ممکن است با تجمع درون لوله و سبب نشتی یا … شوند.

در همین راستا ، دستگاه های سختی گیر در زمان اجرای لوله کشی موتورخانه نصب و راه اندازی می شوند تا مشکلی برای تاسیسات ساختمان به وجود نیاید.

یکی از معیار های اجرای اصولی لوله های موتورخانه ساختمان ، استفاده از دستگاه های سختی گیر بوده که حتما باید لحاظ شود.

مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه پیچیده نبوده و فقط و فقط ، نیازمند تجربه و تخصص کافی در این زمینه می باشد.

دستگاه سختی گیر چه مشخصاتی دارد؟

در این محتوا به صورت کامل با میزان سختی آب و معیار های سنجش سختی آب آشنا شدیم.

این دستگاه دارای قطعاتی بوده که عبارتند از : شير سولو والو (نيمه اتوماتيک) 1 اينچ، شير ورودي و خروجي آب و شيرهاي هواي گيري و گيج فشار 0-6 بار .

هر ستون سختی گیر دارای قطعات داخلی که در خط بالا ذکر شد بوده و بدنه آن از جنس ورق کربن استیل می باشد.

همچنین ضخامت هر ورق آن  میلی متر بوده و عدسی های سر و ته این ستون قطر 7 میلی متری را دارا هستند.

برای تعیین مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه ، باید از دستگاه سختی گیر مناسب استفاده نمود تا مشکلی برای این فرایند و لوله کشی های موتورخانه پیش نیاید.

لازم به ذکر است که ورق بیرونی با رنگ روغنی و ضد زنگ می باشد پوشیده شده است.

دی اریتور جزو دستگاه های سختی گیر محسوب می شود ؟

برخی از مدیران ساختمان ها گمان می کنند که با داشتن دی اریتور درون سیستم موتورخانه دیگر احتیاج به دستگاه های سختی گیر ندارند .

اما این باور اشتباه بوده و عملکرد دستگاه های سختی گیر متفاوت می باشد.

دی اریتور با حذف گاز های نامحلول مثل کربن دی اکسید ، از آسیب رسیدن به بویلر و لوله ها جلوگیری کرده ؛ زیرا گاز های نا محلول سبب نشتی درون این قطعات می شود.

البته دی اریتور در تعیین مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه تاثیرگذار می باشد.

اما سختی گیر ها همانطور که از نامشان پیداست ، مواد نامحلول را همانند کلیسم و … را از آب جداسازی کرده تا این املاح درون لوله کشی و دیگ بخار رسوب نکند.

مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه

آب با توجه به مقادیری که وجود دارد ، مشخصات متفاوتی داشته که با برخی از آن ها آشنا می شویم :

مقدار PH آب درون دیگ بخار

یکی از راه های تشخیص سختی آب ، بررسی PH آن می باشد که بايد بصورت قليايي و ثابت باقي بماند. بهترین مقدار PH برای بویلر های فشار پایین 10.5 تا 12 می باشد .

مقادير کمتر و يا بيشتر از اين مقدار نشان دهنده امکان خوردگي اسيدي و يا قليايي و امکان وقوع پديده انتقال است.

می توانید مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه را به صورت صدا گوش دهید .

بررسی TDS آب درون دیگ بخار

بررسی TDS یا Total dissolved solids در آنالیز و مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه اهمیت داشته که میزان کل ذرات معلق موجود در داخل آب بويلر می باشد .

از اندازه گيری مقدار ذرات نامحلول درون آب مي توان به بررسی وضعيت سيستم از نظر سيکل تلغيظ ، ميزان زيرآب کشی سيستم و همچنين امکان وقوع پديده انتقال (TDS های بالاتر از 6000 برای بويلرهای فشار پايين) پرداخت.

همچنین مقدار زیادی از ذرات نا محلول درون آب دیگ بخار وابسته به آب ورودی بوده که مي توانیم جهت کاهش مقدار آن با زيرآب کشي و يا استفاده از ماده شيميايي بهينه ساز کاهش داد.

معیار سنجش TDS درون دیگ بخار

یکی از مهم ترین جنبه های ذرات نا محلول آب ، تاثیرش بر کیفیت و مزه آن می باشد . همچنین زلال بودن و شفافيت آب با درجه TDS کمتر از 600mg/L عموماً به عنوان يک حالت خوب در نظر گرفته مي شود.

به طور مثال اگر ذرات نا محلول درون آب ها آشامیدنی بیشتر از 1200mg/L باشد ، شرایط خوبی نداشته و از نظر اکثر مصرف کنندگان کیفیت نا مطلوبی دارد .

میزات غلت TDS بالای 500mg/L سبب شده تا لایه های رسوبی درون لوله ها ایجاد شود و به تاسیسات موتورخانه آسیب وارد کند . 

همچنین اگر غلظت TDS کمتر از 500mg/L باشد شفافيت و کيفيت خوبی را می توان از آب انتظار داشت و درون لوله ها از ایجاد رسوب جلوگیری می شود .

اگرچه بايد به اين نکته توجه کرد که درجات پايين TDS منجر به کيفيت بهتر آب آشاميدنی می شود.

TSS چیست و چه تفاوتی با TDS دارد؟

مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه دارای دو معیار سنجش می باشد که در پارگراف های قبل با TDS آشنا شدیم.

TSS مخفف عبارت Total suspended solids بوده که مجموع مواد جامع معلق درون آب این سیستم می باشد ؛ اما TDS که پیش تر با آن آشنا شدید ، مخفف عبارت Total dissolved solids بوده که مجموع مواد جامع محلول است.

مواد جامع معلق یا همان TSS ذراتی هستند که از میان یک صافی با مقیاس 2 میکرو متر عبور می کنند.

این ذرات به صورت معلق درون آب موتورخانه به مدت نا معلوم و نا مشخصی باقی می مانند.

تفاوت این دو معیار به همین یک مورد ختم شده و تفاوت دیگری درون آن ها دیده نمی شود.

خلاصه ای از مباحث این محتوا

1. درجه سختی آب را مواد درون آن مثل کلسیم ، منیزیم ، آهن و … مشخص می کنند .
2. آب های سخت به دو دسته دائمی و موقت تبدیل می شوند که بر اساس فصل های مختلف ، متغیر می شوند .
3. مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه بسیار پر اهمیت بوده و بار ها مورد آزمایش قرار می گیرد .
4. برای اندازه گیری درجه سختی آب از کیت ها و یا آزمایشگاه های صنعتی استفاده می شود .
5. برای جلوگیری از رسوب درون تاسیسات موتورخانه از دستگاه های سختی گیر استفاده می شود .
6. بهترین مقدار PH برای بویلر های فشار پایین 10.5 تا 12 می باشد .
7. TSS و TDS دو معیار برای سنجش سختی آب بوده که مورد اول برای مواد جامد معلق و مورد دوم برای مواد محلول می باشد .
8. اگر برای آب موتورخانه از سختی گیر استفاده نشود ممکن است به لوله کشی و اتصالات آسیب رسانده و موجب بروز مشکلات جبران نا پذیری بشود.

مشخصات آب برای استفاده در موتورخانه | سایت تخخصی کارا پمپ