اتاق تمیز چیست؟

اگر شما دنبال اطلاعاتی راجب اتاق تمیز یا کلین روم هستید میتوانید با مطالعه این مقاله به هدفتان برسید در این مقاله راجب انواع اتاق تمیز ، تفاوت های استاندارد ها ، کاربرد های اتاق تمیز و الزامات اتاق تمیز صحبت شده است و برای اطلاعات بیشتر میتوانید بقیه مقالات مرتبط سایت را مطالعه کنید

اتاق تمیز یا کلین روم محیطی طراحی شده با آلودگی محیطی استاندارد برای اتجام فعالیت ها و پژوهش های علمی ،صنعتی و پزشکی است که در آن آلودگی محیطی کمتر نسبت به بقیه فضاهای بسته وجود دارد در واقع در اتاق تمیز میکروب های موجود در هوا ،رطوبت، فشار ،گرد و غبار کنترل میشوند تا فضا آماده ی انجام فعالیت و پژوهش های علمی ،صنعتی و پزشکی شود. برای مثال تمامی هوای ورودی به اتاق تمیز از فیلتر های مخصوص عبور میکند تا از میزان آلودگی وارد شده به محیط مطمئن شویم.

انواع اتاق تمیز

اتاق تمیز ها یا کلین روم ها به طور کلی به سه دسته ی کلین روم یک سویه ، کلین روم غیر یک سویه و کلین روم جریان مخلوط تقسیم میشود. و انتخاب آن بسته به کلاس استاندارد مورد نظر و مقدار بودجه و شرایط انتخاب میشود.

اتاق تمیز یا کلین روم یک سویه

در اتاق تمیز یا کلین روم یک سویه از هود لامینار استفاده میشود تا هوای وارد شده به اتاق را کنترل و بدون آلودگی به اتاق وارد کند و معمولا تمیز ترین حالت اتاق های تمیز در حالت یک سویه هستند.

اتاق تمیز ی کلین روم غیر یک سویه

در اتاق تمیز یا کلین روم غیر یک سویه یا به عبارتی دیگر اتاق تمیز با جریان هوای توربولنت فیلتر ها بصورت تصادفی در اتاق قرار میگیرند و هوای تمیز را وارد اتاق میکنند.

اتاق تمیز جریان مختلط

در کلین روم های جریان مختلط از هر دو دسته قبل به صورت مختلط استفاده میشود و به دلیل اقتصادی تر و راحت تر بودن آنها امروزه بسیار پر طرفدار هستند و مورد استفاده قرار میگیرند.

کلاس های استاندارد اتاق تمیز

برای کلین روم یا اتاق تمیز استاندارد هایی را لازم است رعایت کنیم که به آن طبقه بندی اتاق تمیز میگویند چند شاخص استاندارد وجود دارند مثل استاندارد  فدرال fs209 ،gmp و یا iso

• استاندارد بر اساس gmp 

کلاس بندی استاندارد gmp اعم از A , B , C , D است که با کلاس های 100 تا 100000هزار فدرال D مقایسه میشود.

درجه های استاندارد GMP بر اساس میزان آلودگی پس از 15 الی 20 دقیقه بعد از خارج شدن کارکنان از اتاق محاسبه میشود.

درجه A : تمیز ترین حالت و برای اتاق های که میزان دقت و تمیزی بیشتری لازم دارند.

درجه B : بیشتر برای قطعاتی که قصد ورود به فضای A دارند استفاده میشود و تا آنموقع در اتاق درجه B نگهداری میشوند.

درجه C و  D : کمترین میزان تمیزی بین بقیه درجه ها

• استاندارد بر اساس Iso

• کلاس بندی های اتاق تمیز بر اساس میزان تمیز بودن اتاق نام گذاری شده است و نام های آن iso1, iso2, iso3, iso4, iso5, iso6, iso7, iso8, iso9 است که به ترتیب تمیزی نام گذاری شده است به طوریکه iso1 تمیز ترین استاندارد و iso9 کمترین تمیزی بین بقیه کلاس ها است البته توجه داشته باشید که iso9  از یک اتاق معمولی تمیزتر است.

در جدول زیر میزان غلظت مجاز ذرات در هر کلاس iso  را مشاهده میکنید

معمول ترین کلاس های که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند هم iso7, iso8 است.

• استاندارد federal209

• معروف ترین استانداردی که به مدت طولانی در اتاق تمیز استفاده میشدند و بین کلاس های 1 تا 100.000 تعریف شده اند .

اتاق تمیز کلاس 1 : در هر فوت مکعب  تعداد ذرات باقطر 0.5 میکرون به بالا حداکثر 1 باشد.

اتاق تمیز کلاس 10 : در هر فوت مکعب  تعداد ذرات باقطر 0.5 میکرون به بالا حداکثر 10 باشد.

اتاق تمیز کلاس 100 : در هر فوت مکعب  تعداد ذرات باقطر 0.5 میکرون به بالا حداکثر 100 باشد.

اتاق تمیز کلاس 1000 : در هر فوت مکعب  تعداد ذرات باقطر 0.5 میکرون به بالا حداکثر 1000 باشد.

اتاق تمیز کلاس 10000 : در هر فوت مکعب  تعداد ذرات باقطر 0.5 میکرون به بالا حداکثر 10000 باشد.

اتاق تمیز کلاس 100000 : در هر فوت مکعب  تعداد ذرات باقطر 0.5 میکرون به بالا حداکثر 100000 باشد.

در شکل زیر مقایسه و معادل سازی کلاس های استانداردgmp  ، Iso  و fs209E را مشاهده میکنید

کاربرد های اتاق تمیز

صنایع زیادی از اتاق تمیز یا کلین روم   استفاده میکنند زیرا کلین روم ها فضای کاملا امن و مناسبتی برای انجام هرگونه فعالیت حساس و مهمی است. کدام صنایع از فناوری اتاق تمیز استفاده میکنند؟

• خدمات پزشکی : در خدمات پزشکی بسیار از اتاق تمیز استفاده میشود مثلا در عکسبرداری ها و اتاق های عمل شما به اتاق تمیز ها نیاز دارید.
• صنعت هوافضا و خدمات موشکی : در ساخت قطعات موشکی به دلیل وجود حساسیت و خطر های ناشی از آن ، اتاق تمیز از الزامات انجام کار های موشکی است.
• کشاورزی و بهینه سازی مصرف آب
• صنایع عذایی : در تولید انواع مواد غذایی زیرا با خورد و خوراک انسان ها سرکار دارد حائز اهمیت است
• صنایع خودروسازی : در صنعت قطعات و خودرو سازی به محیط و اتاق تمیز نیاز دارید تا حسگر ها و قطعات را تولید کنید
• صنعت داروسازی : دارو سازی بشدت نیاز به دقت بالا دارد زیرا دارو ها از جمله موارد تولیدی با ریسک بالا هستند و برای ساخت دارو های حساس شما به اتاق تمیز نیاز دارید.
• صنعت بهداشتی و آرایشی : لوازم آرایش و بهداشتی که عموما با پوست بدن در تماس است به دلیل حساسیت بالای پوست ساخت لوازم آرایش و بهداشتی نیازمند اتاق تمیز است.
• الکترونیک : از الکترونیک در مباحث زیادی استفاده میشود برای مثال ساخت تجهیزات کامپیوتری و ساخت تجهیزات چشم پزشکی که در مسائل وسایل پزشکی به دلیل خطر و اهمیت بالا به اتاق تمیز نیاز است.
• بیوتکنولوژی : برای ساخت انواع آنتی بیوتیک ها و انواع واکسن ها به دلیل حساسیت بالا نیازمند تمیز ترین اتاق تمیز ها هست.

الزامات اتاق تمیز

برای داشتن اتاق تمیز استاندارد باید الزامات اتاق تمیز را رعایت کرد که در این قسمت به دوتا از مهم ترین الزامات آن اشاره میکنیم.

فیلتر هوا : مهمترین مسئله برای اتاق تمیز هوای آن است که باید تمیز و با آلودگی بسیار کمی باشد.

معماری اتاق تمیز: اتاق تمیز باید کاملا قابل شستشو و بدون درز و گوشه  و حفره باشد تا بخوبی تمیز شود  و از مواد مقاوم و با دوام بالا برای استفاده بلند مدت باشد. مواد اولیه و جنس زیرساخت های اتاق تمیز برای سقف و دیواره ها و کف تفاوت دارد .

الزامات ورود به اتاق تمیز

قوانین و پروتکل های که لازم است قبل از وارد شدن به اتاق تمیز یا کلین روم بدانید را الزامات ورود به اتاق تمیز میگویند که بطور خلاصه قوانین مهم شامل همراه نداشتن موبایل یا هر جسم خارجی و نداشتن آرایش و غیره . مورد دوم رعایت پروتکل های قبل از ورود است که شامل پوشیدن لباس مخصوص و استفاده از دوش هوا و غیره میباشد.

سخن آخر

در این مقاله تلاش شد تا اتاق تمیز را به طور کامل توضیح دهیم و از الزامات وکلاس بندی ها و استاندارد های مورد نیاز آن  و تفاوت استاندارد ها صحبت کردیم و همینطور از انواع و وسائل مورد نیاز اتاق تمیز یا کلین روم صحبت کردیم . همچنین می توانید از مشاوره رایگان حضوری و تلفنی ما بهره ببرید با شماره   ۰۹۱۲۷۶۹۷۱۲۳ تماس حاصل فرمائید و جهت درخواست افراد متخصص و دوره دیده برای پروژه های خود به صفحه تماس با ما سایت مراجعه فرمائید.