سبک سازی ساختمان چیست؟ شاید در ذهن عدهای با ساختمانهای بیکیفیت و غیرمقاوم همراه باشد که صرفاً برای کاهش هزینهها و حداکثر سود پیمانکار در این صنعت مطرح میشود.
موضوعی که قبل از هر چیز باید به آن پرداخته شود این است که مصالح سنگین مانند سیمان، آجر و امثال آن الزاماً مقاومت بیشتری ندارند و در برابر سیل و زلزله، مصالح سیمان و آجر هیچ مقاومتی ندارند.
از طرف دیگر، مواد فولادی از نظر وزن سبکتر هستند اما چندین برابر استحکام بیشتری دارند. به همین دلیل سبکسازی سازه از نظر فنی و مهندسی در تمام دنیا مورد توجه همگان قرار گرفته است.
در ادامه به اهمیت سبک سازی منازل، روشها و مزایا و معایب اشاره میکنیم.در این مقاله به بررسی انواع روشهای سبک سازی منازل به همراه راهکارهای ایمن و ساده آنها میپردازیم. تیم فنی و مهندسی کاراپمپامیدوار است که بتواند اطلاعات مفیدی در این خصوص در اختیار شما قرار دهد.
تعریف سبک سازی ساختمان
احتمالاً از این نام به عنوان روش مقاومسازی یاد می شود،آیا میتوانید تصور کنید که هدف از استفاده از این روش چیست؟ ساختمانهای قدیمی اغلب از آجر و سنگ ساخته میشدند که مقاومت بسیار خوبی در برابر گرما، سرما و باران داشتند اما متأسفانه این مصالح در برابر عواملی مانند زلزله مقاومت چندانی ندارند و به راحتی از بین میروند.
مهمترین مشکل این مواد وزن زیاد آنهاست که آنها را در برابر زلزله بسیار آسیبپذیر میکند و در صورت تخریب خسارات جانی و مالی بسیار بیشتری به بار میآورند! از این رو سعی داریم به طرق مختلف که در ادامه به بررسی آن میپردازیم وزن ساختمان را کاهش دهیم و به اصطلاح به سبک سازی ساختمان بپردازیم.
بیشتر بخوانید: طراحی تاسیسات ساختمان
اهمیت سبک سازی ساختمان در ایران
سبک سازی ساختمان میتواند مقرون به صرفه باشد و در صرفهجویی مصرف انرژی ساختمان نیز مفید است! اما موضوعی که در اینجا بسیار حائز اهمیت است این است که در کشور ما ساختمانهای با ساختار قدیمی زیاد است و متأسفانه ایران نیز کشوری زلزله خیز است! این دو عامل هشدار خطراتی هستند که باید به آنها توجه ویژه داشت.
انواع روش های سبک سازی ساختمان
سبک سازی ساختمان از طریق روشهای مختلفی که انجام میپذیرد از جمله این روشها عبارتند از:
-
استفاده از اسکلت فلزی سبک
استفاده از اسکلت فلزی سبک یکی از بهترین راهها برای سبک سازی ساختمان است، زیرا اسکلت بیشترین وزن سازه را تشکیل میدهد. برای این منظور معمولاً از یک قاب فلزی سبک مانند LSF استفاده میشود.
ساختار LSF از ورقها گالوانیزه سرد فولاد ساخته شده است، بنابراین از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار است. اسکلت فولادی در کارخانه به ابعاد دلخواه برش داده میشود سپس روکش فلز روی ورق فولادی قرار میگیرد. در نهایت این ورقها آماده مونتاژ هستند که به گالوانیزه معروف است.
یکی از بزرگترین مزایای این اسکلت، قابلیت استفاده مجدد از آن است. بنابراین با محیط زیست سازگار بوده و در عین حال هزینههای بازسازی ساختمان را کاهش میدهد. قاب فولادی سبک هزینه کمتری نسبت به اسکلت فلزی سنتی دارد، بنابراین قیمت هر متر سبک سازی ساختمان نیز کمتر است.
در همین حال، اسکلت در کارخانه و در کارگاه مونتاژ میشود که سرعت اجرای آن را افزایش میدهد. انعطافپذیری بالا مهمترین مزیت قاب فولادی سبک در طراحی انواع سازهها میباشد. این اسکلت برای طراحی خانهها، ویلاها، مدارس، ادارات و غیره استفاده شده است. -
استفاده از بتن سبک
اسکلت بتنی از میلههای آهنی و بتن تشکیل میشود. در این وبسایت در مورد تصمیمگیری برای انتخاب اسکلت فلزی یا بتنی برای ساختمان صحبت کردهایم. برای سبکسازی اسکلت بتنی معمولاً از انواع بتن سبک در بتنریزی استفاده میشود که شامل موارد زیر است:
بتن سبک دانه
نوعی بتن که در آن به جای شن و ماسه از ذرات سبکتر استفاده میشود. این ذرات وزن مخصوص کمی دارند و در عین حال از استحکام سازه کاسته و باعث استحکام ساختمان نمیشوند.
بتن اسفنجی
بتن اسفنجی در که فضاهای خالی هوا و گاز باعث ایجاد تخلخل و در نهایت ایجاد بتن سبک میشود. بتن اسفنجی نامهای دیگری مانند بتن متخلخل، بتن کف و بتن گازی دارد.
بتن بدون دانههای ریز
میدانیم که بتن از چهار جزء تشکیل شده است. سیمان، آب، شن و ماسه. بتن ریزدانه بتنی است که شن و ماسه ندارد و از سه جزء سیمان، آب و ماسه تشکیل شده است. از آنجایی که اندازه دانههای ماسه کوچکتر از دانههای شن است، این نوع بتن را بتن بدون دانههای ریز مینامند.
-
کاهش نمای ساختمان
انواع نمای ساختمان و نمای داخلی دکوراسیون ساختمان نیز به عنوان یکی از بخشهایی به شمار میرود که میتوان از آن برای شیکسازی ساختمان با روشهای مدرن استفاده کرد. استفاده از سیمان، سنگ، آجر و سایر مصالح در اسکلت نمای ساختمان باعث افزایش وزن ساختمان میشود اما میتوان به جای این مصالح از فوم استفاده کرد و وزن سازه را کاهش داد.
در سقف کاذب، کنف، در گچ کاری و تزئینات از فوم استفاده میشود و به این ترتیب میتوان وزن سازه را کاهش داد. البته یکی از روشهای شیکسازی سقف اجرای سقف سبک با قوطی است.
علاوه بر این روشها، از موارد زیر نیز میتوان برای سبک سازی ساختمان استفاده کرد:
تغییر در طراحی و هندسه ساختمان
چینش دقیق عناصر به ترتیب و تمیز
کاهش بار گرانشی
بررسی بلایا و تجزیه و تحلیل محیط جغرافیایی در ناحیه توسعه ساختار
چگونگی طراحی نمای ساختمان از راهکارهای مهم عملیاتی است که شرکت طراحی ویلا باید در نظر بگیرد. امروزه برای کاهش وزن کلی ساختمان از مصالح سبک اما مقاوم برای نما استفاده میکنند که از آن جمله میتوان به کامپوزیت، فوم، سرامیک، نمای اسپایدر، کرتین وال و مانند آن اشاره کرد که وزن بسیار کمتری نسبت به سنگ دارند. همچنین با راه حلهایی مانند نمای خشک به جای نمای سبکتر، وزن کلی نما به میزان قابل توجهی کاهش مییابد.
طراحی سقف ساختمان
استفاده از سقفهای کاذب برای کاهش میزان سقف همچنین استفاده از سقفهای تیرچه بلوک، گچ کاری و کناف کاری میتواند سقف بسیار زیباتری داشته باشد و با سادهسازی سقف ساختمان، وزن کلی سازه و اسکلت ساختمان را کاهش دهد.
طراحی دیوار ساختمان
اپیزود دیگری که دیوارها تأثیر زیادی بر وزن کلی ساختمان دارد. برای سبکسازی دیوارهای ساختمان به گونهای که وزن ساختمان کاهش یابد میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد. یکی از روشها استفاده از دیوار یا پارتیشن کاذب است که امروزه بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین به جای مصالح آجر و ملات میتوان از پنلهای سه بعدی، درای وال، ساندویچ پانل و غیره استفاده کرد.
علاوه بر این ساختارهای مختلف، ساختمان پیش ساخته نیز راهی عالی برای شیکسازی ساختمان، سرعت بخشیدن به روند ساخت و ساز و کاهش قابل توجه هزینهها محسوب میشود. -
طراحی اولیه و مناسب ساخت و ساز و حداقل استفاده از مصالح ساختمانی
در این روش باید بر اساس استانداردها و اصول سختگیرانه باید برای طراحی ساختمان استفاده شود. در واقع در این روش از نقشههای ساختمانی که از حداقل مصالح و ستون تشکیل شده است استفاده میشود. به عنوان مثال، طرح و هندسه ساختمان باید به طور کامل تغییر کند یا بار ثقلی ساختمان کاهش یابد.
کار دیگری در طراحی پایه از ساختمان صورت میگیرد، به این صورت است که اسکلت ساختمان ساده شده و همچنین مصالح ساختمانی به ترتیب و با شکلی کاملاً منظم در کنار هم قرار گرفتهاند.
یک تمرین دیگر در این زمینه به این صورت است که باعث کاهش نمای ساختمان میشوند تا در نتیجه وزن کلی ساختمان کاهش یابد. اما با چنین تغییراتی در طراحی ساختمان، وزن کلی ساختمان کاهش مییابد. -
استفاده از سبک مصالح ساختمانی در ساخت و ساز ساختمان
در قسمت قبل، ما توضیح داد که با چه روشهایی میتوان وزن کلی ساختمان را با استفاده از مصالح ساختمانی قبلی کاهش داد و عملاً عملیات سبک سازی ساختمان را با موفقیت به پایان رساند. در این قسمت میخواهیم به معرفی یک سری مصالح ساختمانی بپردازیم که میتوان از آنها برای شیکسازی ساختمان استفاده کرد. این روش از رایجترین روشها در سبک سازی ساختمان میباشد.
مواد جدید در طراحی ساختمان
یکی از انواع سبک سازی ساختمان استفاده از مصالح جدید مقاوم و سبک است. با مصالح جدید در ساخت و ساز بر اساس نوع معماری، بودجه و شرایط عمومی ساختمان و فونداسیون میتوان وزن کلی را تا حد زیادی کاهش داد. در ادامه متریال سبک سازی ساختمان را معرفی کردهایم:
چوب شفاف
از جمله مصالح جدید در ساخت و ساز ساختمان سبک، چوب شفاف است که ترکیبی از چوب و شیشه با رزین اپوکسی است. بنابراین، این نوع مواد دارای خواص چوب و شیشه است، اما وزن بسیار سبکتری دارد. البته این ماده عایق بهتری در برابر سرما و گرما است و در مقایسه با چوب و شیشه ۱۰ برابر در برابر بار مقاومت و ۴ برابر کشش دارد.
بلوک سیمانی سبک
در میان سایر مصالح طراحی ساختمان، بلوکهای سیمانی سبکی هستند که ترکیبی از آب، سیمان و پوکه معدنی هستند و مقاومت بسیار بیشتری دارند. از طرفی عایق صدا و حرارت هستند و جایگزینی عالی برای بلوکهای سیمانی سنگینی هستند که با میله فولادی محکم اما سبک تقویت میشوند. بیشتر این بلوکها در سقف و دیوارها استفاده میشوند.
کربن بتن
یکی از بهترین مصالح ساختمانی که کربن یا بتن نساجی است که برای سبکسازی استفاده میشود. حتماً میدانید که یکی از ویژگیهای مهم کربن وزن بسیار کم، تحمل بار بسیار بالا تا ۶ برابر و پایداری عالی است که نیازی به لایه ضد زنگ ندارد.
خنککننده آجر
از جمله مواد دیگری که میتوان برای سبک سازی ساختمان استفاده شود آجرهای خنککننده میباشد که ترکیبی از خاک رس و هیدروژل است. از این آجرها برای ساخت دیوار حتی در مناطق گرمسیری استفاده میشود زیرا وقتی هوای سیستمهای خنککننده وارد دیوار میشود، هیدروژل داخلی آن را به آب تبدیل کرده و در خود ذخیره میکند که باعث خنک شدن دیوار و سپس محیط خانه میشود. از سوی دیگر، وزن کم و استحکام بالا برای سبکسازی کلی سازه مناسب است.
بلوک شیشهای
بلوکهای شیشهای در ساختمانهای تجاری و اداری و همچنین در داخل ساختمان استفاده میشود. اگرچه هزینه این بلوکها بالا است، اما وزن کم، مقاومت بالا و توانایی تمیز کردن سریع آنها باعث محبوبیت آنها شده است.
مواد طراحی سنگ
استفاده از سنگ در نما امروز و دکوراسیون داخلی با هزینههای زیادی همراه است به همین دلیل متریال طراحی سنگ یا با روکش سنگ بسیار پرطرفدار است. این مصالح نه تنها زیبایی سنگ و مقاومت خوبی دارند، بلکه از نظر وزنی به سبک سازی ساختمان نیز کمک میکنند.
آجرهای ته سیگار
آجرها مصالحی هستند که در ساخت و ساز استفاده میشوند. ویلاهای سنتی بسیار مورد استفاده قرار میگیرند اما به دلیل استفاده از مصالح قدیمی وزن زیادی را بر سازه ساختمان تحمیل میکنند. به همین دلیل امروزه از ته سیگار آجرهایی بادوام میسازند که قیمت کمتری دارد و باعث کاهش ضایعات میشود و همچنین وزن سازه ساختمان را کاهش میدهد.
Blocks ACC
از مواد دیگری که در استفاده از سبک سازی ساختمان سیستم، بلوکهای تهویه اتوکلاو یا مخفف ACC است. این بلوکها ترکیبی از ماسه، گچ، سنگ، آب، پودر آلومینیوم و سیمان یا آهک هستند. از این بلوکها برای پارتیشنبندی داخلی و ساخت دیوارهای داخلی و خارجی نیز استفاده میشود که البته بیشتر کاربردهای صنعتی و نظامی دارند زیرا کمی تشعشعات رادیواکتیو از خود نشان میدهند. اما به دلیل وزن کم به کاهش وزن سازه کمک میکنند.
سخن آخر
سبک سازی ساختمان یکی از وظایف ضروری ساختمانهای جدید و قدیمی در کشور است. این کار به دلیل عدم مقاومت ساختمانها در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله میباشد. سبک سازی منازل علاوه بر کاهش خطرات جانی و مالی به کاهش هزینهها و صرفهجویی در مصرف انرژی کمک میکند.
اگر به این نتیجه رسیدهاید که وزن ساختمان شما در اثر عوامل خارجی مانند زلزله خطر سقوط یا آسیب دیدن دارد، باید اقدامات لازم را برای سبک سازی منازل خود انجام دهید.
گروه خدمات فنی و مهندسی کاراپمپ آماده ارائه خدماتی در حوزه تأسیسات ساختمان در تمامی نقاط تهران و کرج میباشد. برای برقراری ارتباط با این مجموعه میتوانید از طریق شماره ۰۹۱۲۷۶۹۷۱۲۳ با ما در تماس باشید.