علل رسوب دیگ بخار چه چیز هایی می تواند باشد ؟

املاح و مواد معدنی موجود در آب سبب تشکیل رسوب در دیگ بخار می شود این موضوع در حالی اتفاق می افتد که افزایش دما رخ دهد که سبب تشکیل رسوبات جامد در سطح لوله می شود.

رسوبات بر سطح دیواره های دیگ بخار در روند انتقال حرارت مشکل ایجاد می کنند .

کلسیم و منیزیم بیشترین مواد موجود در آب هستند که پس از حرارت دهی به صورت کریستال ریز بر روی دیواره منبع و بخش ذخیره آب انباشته می شود که به این عمل تشکیل رسوب می گویند.

پس افزایش دمای آب باعث ایجاد رسوب میشود منشا ایجاد رسوب در دیگ بخار یا بویلر همین افزایش دما می باشد .

با انجام فرایند رسوب زدایی ، رسوب های ایجاد شده بر روی تاسیسات و لوله ها و جداره های منبع پاک می شوند با کمک بعضی مواد شیمیایی بخش های صنعتی از ایجاد رسوب در دیگ های بخار نیز جلوگیری می شود .

در ادامه همراه تیم فنی و مهندسی کارا پمپ باشید تا به بررسی تخصصی علل رسوب دیگ بخار بپردازیم و با آن‌ها آشنا شویم.

علل رسوب دیگ بخار

آب با مواد و آلاینده ها وارد فضای بویلر می شود این مواد آب می توانند باعث تشکیل رسوب آلومینیوم ، آهن ، کلسیم و سیلیس در دیگ شده و این مواد اصلی ترین علل رسوب دیگ بخار می باشند .

رسوب و فلس های دیگ بخار در نتیجه نمک های موجود در بویلر شکل می گیرد این املاح حلالیت خیلی کمی دارند که باعث تشکیل رسوبات در دیگ بخار می شود.

در واقع نمک ها ابتدا محلول هستند سپس رسوب تشکیل می دهند بعد به شکل فلس در می آیند.

برای پیگیری از تشکیل رسوب در دیگ بخار باید از مقدار ناخالصی های موجود مطلع بود تا رسوب زدایی فیزیکی و شیمیایی برای ممانعت از تشکیل رسوب در دیگ استفاده کرد.

برای مثال رسوب کربنات به شکل دانه ای هستند و به شکل متخلخل اند و بلور های کربنات کلسیم بزرگ هستند ، رسوبات سولفات سخت و متراکم بوده و از رسوبات کربنات کلسیم هستند.

رسوبات سولفات به راحتی در آب حل نمی شوند رسوبات سیلیس به شکل متراکم دیده می شوند همینطور رسوبات سیلیس در اسید کلریدریک قابل حل نیستند .

رسوبات آهن رنگ بسیار تیره ای دارند و از ویژگی های آن‌ها این است که رسوبات در دیگ بخار شکل مغناطیسی دارند اما آهن در اسید داغ بشکل محلول در می آید . یاز از اصلی ترین علل رسوب دیگ بخار ، عدم شناسایی این ذرات می باشد .

مضرات رسوب ذرات در دیگ بخار

در صورتی که دیگ بخار دچار رسوب شود مضراتی مانند کاهش عملکرد انتقال حرارت ، گرفتگی لوله های انتقال آب سیستم ،به هدر رفتن ممانعت کننده ها در زمان رسوب ،افزایش ترک و خوردگی در این رسوبات که سبب فرسودگی اجرا دستگاه می شود .

یکی دیگر از علل رسوب دیگ بخار ، عدم رسیدگی به آن می باشد.

در صورت عدم کنترل رسوب گذاری در دیگ بخار با کاهش تدریجی عملکرد بویلر رو به رو میشویم این عمل با کاهش دما خود را نشان میدهد.

در حقیقت رسوبات تشکیل شده موجود در دیگ بخار مانع انتقال حرارت شده که این امر از تراکم بیش از حد رسوب ایجاد می شود و یا ممکن است باعث ترکیدن لوله شودند.

هر چه مقدار رسوب در لوله و اجزا بیشتر شود هزینه رسوب زدایی و تمیز کردن افزایش میابد و بهره وری دیگ نیز کاهش میابد همچنین آن‌ها باعث مسدود شدن جریانات لوله ها می شوند.

پیشگیری از رسوب گذاری

برای جلوگیری هر چه بیشتر از رسوب گذاری در لوله ها دیگ و اجزا دیگر سیستم باید از آب بدون مواد یا املاح معدنی استفاده کرد.

آب در دیگ بخار باید با کیفیت و خالص باشد که از تشکیل رسوب در دیگ بخار جلوگیری کند .

هر چه قدر میزان املاح و میزان ناخالصی کمتر و آب روان تر و بیشتر باشد رسوب کمتر خواهد بود .

از دیگر اقدامات میتوانیم به تصفیه شیمیایی مواد معدنی آب اشاره کرد این اقدام باعث می شود که املاح بدون ضرر باشند و از روش های دیگر میتوان اقدام به جداسازی کاتیون سخت مانند کلسیم و منیزیم کرد و آن را با یون سدیم جایگزین کرد.

همانطور که مطالعه کردید ، رسیدگی به دیگ بخار یکی از ضروری ترین کار ها بوده و همینطور اصلی ترین علل رسوب دیگ بخار ، عدم توجه و رسیدگی به آن می باشد .

همچنین میتوانیم برای حذف سلیس از خاصیت فشار حرارتی استفاده کرد . سلیس در فشارهای بیست و هشت بار به بخار تبدیل شده و هر چه میزان دما افزایش پیدا کند ، میزان حلالیت سلیس نیز افزایش می یابد .

در نتیجه گرم شدن بیش از حد دیگ بخار ، سلیس تبدیل به محلول خواهد شد این مسئله پیش می آید که سلیس بین دیگ بخار و بخار به نسبت مشخصی توزیع شده است .

توزیع شدن سلیس وابستگی زیادی به درصد اسیدی بودن آب بویلر و دیگ بخار نیز دارد .

مراحل تصفیه آب

یکی از علل رسوب دیگ بخار ، استفاده از آب تصفیه نشده است . مراحل تصفیه آب شامل شفاف سازی ،ته نشین سازی ،فيلتراسيون ،تبادل يونی و هوازدايی می باشند .

شفاف سازی توسط مخزن شفاف کننده انجام می پذیرد با استفاده از مواد لخته کننده مثل نمک های آلومينيم و مواد تنظيم کننده اسیدی مثل آهک ذرات پ اچ آب را تنظيم می کند.

مرحله ته نشینی به وسیله تانک ته نشين انجام می شود و با اضافه کردن آب و مخلوط کردن آن با مواد شيميايی ، آب سنگین نرم شده و موادی مانند سيليکات و اکسيژن و دي اکسيد کربن آب از آن جدا می شود.

در مرحله فیلتراسیون فيلترها با فشار عمودی و گرفتن مواد باقيمانده از آب تصفيه شده در تانك ته نشيني، تمام مواد را ته نشین میکنند.

موضوعات محتوا علل رسوب دیگ بخار به صورت فایل پی دی اف | کارا پمپ

در مرحله تبادل يونی تمامي بخش های سخت که باقی مانده اند در مبدلهاي زئوليت كه در آن يون های نامحلول منيزيم و كلسيم با يونهاي سديم جایگذین مي شوند.

مرحله هوازدایی اين مرحله به وسیله یک هواگیر انجام می شود. خورندگی دارای اهمیت زیادی است . در ديگ بخار باید آب ان تصفيه شود و هوازدائی گردد همچنین دی اکسید کربن و اکسيژن در آب جدا شود .

رسوب زدايی بخش ها مختلف

یکی دیگر از علل رسوب دیگ بخار ، عدم رسوب زدایی بخش های مختلف این قطعه می باشد .

شستشوی شيميايی بخش های مختلف در صورت آلوده بودن به وسیله روغن یا آلوده بودن به وسيله اکسيد آهن برای پاک كردن آلودگی هایی مانند روغن بهتر است از تری كلرواتيلن استفاده شود.

این ماده حلال بسيار خوبی است و اثرات سو هم ندارد. بعد از تمیز کردن روغن محلول را تخليه می کنیم و ظروف مناسبی با گرمكن ها آن را حرارت می دهيم، در اثر حرارت حلال ها بخار می گردد و از محيط خارج مي شود و روغن باقی می ماند.

روش ديگر پاک كردن روغن، استفاده از تميز كننده ها است اما مشکلی که ایجاد میکنند این است که کمی اكسيد به جای میگذارند که تمیز نمی شوند .

برای برطرف نمودن الودگی اکسید اهن از اسيد كلريدريك يا سيتريك يا سولفاميك استفاده مي شود.

در صورت استفاده از اسيدكلريدريک براي رسوب زدايی در بخار باید درجه حرارت در حد حرارت محيط باشد و اسيد كلريدريک بخار شده اگر به طرف توربين رود باید احتیاط کرد.

براي جلوگيری از برخورد بخار اسيد كلريدريک به پره های اجزا مورد نظر حتماً بايد از ورق های فلزی در مسیر خروجي استفاده کرد بعد از اسيد شويي، كندانسور را بايد آنقدر آبكشي كرد تا هدايت الكتريكي کاملا پاکیزه شود ، مصرف اسيد كلريدريك بر آلياژهای برنجی، مس، نيكل اثر مي کند و موجب آسیب آن‌ها می شود .

سخن آخر

دیگ بخار یکی از اصلی ترین بخش های تاسیسات موتورخانه بوده که باید در سرویس و نگهداری آن کوشا باشیم .

یکی از راه های نگهداری از دیگ بخار ، جداسازی رسوب است .

علل رسوب دیگ بخار بسیار متعدد بوده که در این محتوا به صورت کامل و تخصصی به آن‌ها پرداختیم . مهم ترین کار در جلوگیری از رسوب ذرات درون این قطعه ، استفاده از آب تصفیه شده می باشد .