لوله های بکار رفته در ساختمان هرکدام جنس و کارایی گوناگونی دارند. لوله‌های انتقال‌دهنده آب در ساختمان به انواع مختلفی ازجمله گالوانیزه، چدنی، پی وی سی، 5 لایه و پلی‌اتیلن تقسیم‌بندی می‌شوند. لوله‌کشی سنتی پاسخ‌گوی کاملی جهت نیازهای این دوره نیست. به همین علت در ساختمان‌ها از لوله‌کشی مدرن استفاده می‌کنند. با توجه به ساختمان‌سازی پیشرفته درحال‌حاضر، میزان استفاده از لوله‌کشی افزایش پیدا کرده است.
لوله‌کشی برای ساختمان انواع گوناگونی ازجمله آب گرم و سرد، شوفاژ و پکیج، فاضلاب و گاز دارد. هرکدام از این لوله‌ها جنس مختلفی دارند که در یک بخش متفاوتی از تاسیسات به‌کار می‌روند. در این مطلب، کارکرد سیستم لوله‌کشی، دسته‌بندی انواع آن‌ها مطابق با جنس، نکات مهم در انتخاب جنس مناسب لوله‌ها، مزایا و معایب هرکدام به‌صورت جداگانه و معرفی بهترین لوله در لوله‌کشی ساختمان می‌پردازد.
کارایی لوله های بکار رفته در ساختمان
سیستم لوله‌کشی ساختمان بخش‌های متنوع با کارکردهای گوناگونی دارد. جنس لوله‌ها متناسب با کارکرد آن‌ها انتخاب می‌شود. لوله‌کشی پخش آب مصرفی از نقطه خارجی لوله آب از کنتور به بخش داخلی ساختمان شروع می‌شود تا نقطه مصرف نیز ادامه دارد. این قسمت از شبکه آب‌رسانی شهری و منابع خصوصی تغذیه می‌کند و جزو کارایی‌های اصلی لوله های بکار رفته در ساختمان هستند.
لوله‌کشی فاضلاب بهداشتی از بخش خروجی لوازم بهداشتی شروع شده تا محل نصب دریچه بازدید یا چاله آدم‌رو قبل‌از اتصال به شبکه فاضلاب ادامه دارد. اگر دسترسی به فاضلاب موجود نباشد این قسمت تا نقطه ورودی به ایستگاه پمپاژ فاضلاب، دستگاه تصفیه فاضلاب خصوصی، سیستم دفع فاضلاب ساختمان و ملک ادامه پیدا می‌کند.
هوا و گازهای خروجی به‌وجودآمده در لوله‌کشی هواکش فاضلاب از فشار معکوس به بیرون ساختمان ارسال می‌شود. هر بخش لوله‌کشی فاضلاب باید شامل لوله قائم هواکش اصلی باشد که جزو مهم‌تیرن نکات در محتوا لوله های بکار رفته در ساختمان است. لوله‌کشی لوازم بهداشتی مرتبط با لوازم موقتی نصب‌شده و همیشگی ساختمان، آب را از لوله‌کشی پخش آب مصرفی دریافت می‌کند و ازطریق راه فاضلاب بهداشتی دفع می‌کند. لوله‌کشی آب باران جهت جمع‌کردن آب سطحی و هدایت به بخش خارجی ساختمان نصب می‌شود.
نکات مهم در انتخاب جنس لوله های استفاده شده در ساختمان
به یکی از مهم‌ترین بخش‌های محتوا شناخت لوله های بکار رفته در ساختمان می‌رسیم. روی هر بخش از انواع لوله ساختمانی باید استاندارد مربوط به قطعه به‌صورت ریختگی، نشان کارخانه سازنده و مهر پاک‌نشدنی وجود داشته باشد. مصالح لوله‌کشی پخش آب سرد و گرم مصرفی نباید میزان سرب بیش از 8درصد داشته باشند. این مصالح باید مقاومت بالایی در برابر خوردگی، تغییر کیفیت در اثر جریان آب و فاضلاب ساختمان داشته باشند.
این مصالح نباید کیفیت آب آشامیدنی را ضعیف کنند و باعث تغییر در رنگ، مزه و بوی آن شوند. از مصالح کارکرده، آسیب‌دیده و دارای ایراد نباید استفاده کرد. از مزایای مهم در انتخاب جنس انواع لوله ساختمانی عبارتند از صرفه‌جویی در مصالح، حفاظت در برابر خرابی، آسیب‌دیدگی، آتش‌سوزی، خوردگی، یخبندان و تراکم هوا.
بهترین لوله در ساختمان
قبل از اجرای لوله کشی ساختمان ابتدا باید با بهترین نوع لوله‌ها آشنا شده و بهترین انتخاب را داشته باشید. به صورت کلی لوله های بکار رفته در ساختمان نقش مهمی داشته و جزو مهم‌ترین بخش‌های ساختمان محسوب خواهند شد. لوله‌های 5 لایه PEX-AL-PEX بهترین گزینه برای لوله‌کشی ساختمان هستند زیرا ویژگی مقاومت مکانیکی بالا، شکل‌پذیری راحت، طول زیاد کلاف، نصب سریع، انعطاف‌پذیری بالا و قیمت مناسب دارند. آن‌ها از ورقه‌های آلومینیومی ساخته شده‌اند که از ورود اکسیژن و فرسایش جلوگیری می‌کنند.
انواع لوله های بکار رفته در ساختمان براساس جنس
مشکلاتی مانند نشت آب، ترکیدگی و گرفتگی لوله‌ها و کف‌شورها امکان دارد هر زمانی نه‌تنها در خانه‌های قدیمی بلکه در ساختمان‌های نوساز نیز اتفاق بیفتد. قسمتی از کارکرد صحیح این سیستم مرتبط با انتخاب جنس لوله‌ها و اتصالات است. در زمان گذشته جهت انتخاب بهترین جنس لوله‌ها انتخاب محدود‌تری وجود داشت اما درحال‌حاضر با پیشرفت تکنولوژی، تنوع بالایی در انواع میان لوله‌های ساختمان موجود است.
جنس انواع این لوله‌ها به عمر سیستم لوله‌کشی وابسته است. لوله‌های چدنی و گالوانیزه بیشترین استفاده را در سیستم لوله‌کشی قدیمی دارند اما اکنون در این دوره، لوله‌های پلاستیکی رواج یافته‌اند. در ادامه، انواع لوله‌های ساختمانی ازنظر جنس بررسی می‌شود.
لوله چدنی ساختمان
یکی از لوله های بکار رفته در ساختمان، لوله چدنی است. این لوله‌های فلزی، سنگین‌وزن بوده و قطر زیاد، رنگ سیاه کدر و سطح زیر و رگه‌داری دارند. جنس آن‌ها از چدن است و با توجه به مکان استفاده در ابعاد، شکل، اتصالات و نوع آلیاژ متفاوت هستند. لوله چدنی را می‌توان به‌وسیله دستگاه تراکم هوا باز کرد و میزان گرفتگی آن را برطرف کرد.
پیوند آن‌ها با یراق‌آلات و اتصالات به‌سختی انجام می‌شود. این لوله‌ها به‌دلیل مواد شیمیایی در فاضلاب دچار خوردگی شده و در دنیای امروز کم‌تر از آن‌ها استفاده می‌شود. اتصال آن‌ها با استفاده از روش‌هایی مانند سرب، بتونه، اتصال توپی، کوپلینگ فشاری و روش‌های دیگر انجام می‌شود.
لوله چدنی داکتیل ساخته‌شده از چدن داکتیل برای انتقال و پخش پرتابل آب استفاده می‌شود. آن‌ها از لوله چدنی قبلی تکامل پیدا کرده و جایگزین شده‌اند. آهن داکتیل استفاده‌شده در آن دارای خاصیت اسفروئیدی است. از ویژگی‌های آن می‌توان به قدرت بالا، استحکام و دوام بالا اشاره کرد.
مزایای لوله چدن ساختمانی
این لوله های بکار رفته در ساختمان، مقاومت لازم در برابر فشارهای وارده را دارند و نسبت به لوله آهنی فرسایش کم‌تری دارد. از ویژگی‌های آن می‌توان به استحکام بالا، بادوام، مقاومت زیاد، نصب راحت، وزن بالا و برش‌دهی سخت اشاره کرد.
معایب لوله چدنی ساختمان
این لوله های بکار رفته در ساختمان فاقد غالب محافظ خارجی هستند. بیشتر آن‌ها قبل از سال 1960 نصب شده‌اند. مفاصل آن‌ها مسدود شده و فاقد انعطاف‌پذیری لازم است. آن‌ها فاقد رفتار ارتجاعی، لاستیک و قدرت مکانیکی هستند. از معایب دیگر آن می‌توان به مستعد خوردگی داخلی، خارجی و یکنواخت‌نبودن ضخامت در طول لوله اشاره کرد.
کاربرد لوله چدنی
این لوله های بکار رفته در ساختمان برای تخلیه فاضلاب پشت‌بام، حیاط، لوله‌کشی زباله، هواکش و تهویه استفاده می‌شوند. در ساختمان‌ها این لوله‌ها و اتصالات چدنی داخل پارتیشن نصب می‌شوند و برای تخلیه حمام، دستشویی و آشپزخانه کاربرد دارد. خط اصلی این ترکیب به‌صورت عمودی مواد را از بخش داخلی ساختمان ازطریق ساختار و پشت‌بام خارج می‌کند.
لوله پلی اتیلن مشبک (PEX)
لوله پلی‌اتیلن یکی از لوله های بکار رفته در ساختمان است که دارای ظاهری انعطاف‌پذیر به‌رنگ سفید، آبی و قرمز هستند. این لوله‌ها از پلیمر پلی‌اتیلن با چگالی بالا (HDPE) ساخته شده‌اند. برش و اتصال آن‌ها از روش فیتینگ‌ها و ابزارهای ویژه انجام می‌شود. این لوله معروف به PE در بازار از نوعی ترموپلاستیک به‌نام پلی‌اتیلن ساخته می‌شود.
مزایا لوله پلی اتیلن ساختمان
از ویژگی این لوله های بکار رفته در ساختمان می‌توان به انعطاف‌پذیری بالا، مقاومت در برابر خوردگی، مواد شیمیایی، سایش، نصب راحت، وزن پایین، اتصالات متنوع، مشبک قوی و دوام بالا در برابر 95 درجه سانتی‌گراد اشاره کرد. کاهش اتصالات در آن‌ها احتمال نشت و چکه‌کردن آب را کم می‌کند.
معایب لوله پلی اتیلن ساختمان
از معایب این لوله های بکار رفته در ساختمان می‌توان امکان ایجاد خراش در سطح لوله هنگام نصب، افت مقاومت با گذشت زمان، ضعف در مقابل مکش، عدم امکان ردیابی لوله مدفون‌شده در ترانشه (فرورفتگی مصنوعی یا طبیعی زمین) و تأثیر مواد نفتی مانند مواد شیمیایی بر لوله‌ها نام برد.
کاربرد لوله پلی اتیلن در ساختمان
از این لوله های بکار رفته در ساختمان در لوله‌کشی پخش آب مصرفی، خطوط انتقال محصولات نفتی، خطوط اصلی پرفشار، فاضلاب صنعتی، خطوط تهویه مطبوع، زیر سینک آشپزخانه، لوله‌کشی زیرزمین و لوله گرمایش از کف استفاده می‌شود.
لوله آهن گالوانیزه
این لوله فلزی با رنگ نقره‌ای یا خاکستری کدر موجود است. برش و وصل آن‌ها توسط اره آهن‌بر یا دوطرفه انجام می‌شود. متصل‌کردن آن‌ها ازطریق فیتینگ‌های آهن گالوانیزه رزوه‌دار انجام می‌شود.
مزایا لوله آهن گالوانیزه
ضریب هیزن ویلیامز آن‌ها طبق اینچ است. طول آن‌ها 6 متر است. به‌عنوان یکی از لوله های بکار رفته در ساختمان، آن‌ها توسط دنده پیچی به هم متصل می‌شوند و آب‌بندی آن‌ها به‌وسیله مواد مناسب انجام می‌شود. این لوله‌ها وزن سبک و مقاومت زیادی در برابر فشار بالا دارند.
معایب لوله آهن گالوانیزه در ساختمان
به‌علت خوردگی و ساییدگی درحال‌حاضر استفاده آن‌چنانی از آن‌ها نمی‌شود. این لوله‌ها توسط جوش به یکدیگر متصل نمی‌شوند. این موضوع باعث ایجاد دود غلیظ در زمان جوشکاری می‌شود که این امر برای محیط‌زیست و سلامتی انسان خطرساز است.
کاربرد لوله آهن گالوانیزه ساختمان
از لوله های بکار رفته در ساختمان در خطوط توزیع آب مصرفی، انتقال سیال‌ها در گل‌خانه، منازل، دکل مخابراتی، انتقال آب در صنایع کشاورزی و لوله‌کشی فاضلاب خانه قدیمی استفاده می‌شود.
لوله پی وی سی در ساختمان
این لوله های بکار رفته در ساختمان قوی پلیمری توسط اره آهن‌بر یا لوله‌بر برش می‌دهند. مقطع آن را با اتصالات فشاری پلاستیکی به‌طور مکانیکی با حلال شیمیایی ویژه به‌صورت دائم به یکدیگر متصل می‌کنند. جهت اتصال موقت آن‌ها از فیتینگ‌های گوناگون استفاده می‌کنند.
مزایا لوله پی وی سی
این لوله های بکار رفته در ساختمان از انواع لوله‌های ساختمانی ارزان‌قیمت هستند که جهت مقاومت در برابر دمای بالا و فشار طراحی شده‌اند. ویژگی‌های آن شامل مقاومت زیاد در برابر مواد شیمیایی، مقاوم در برابر حرارت، برش آسان و نصب راحت است.
معایب لوله پی وی سی در ساختمان
از معایب لوله های بکار رفته در ساختمان می‌توان به شکننده‌بودن در برابر سرمای شدید، نیاز به مراقبت و نگهداری زیاد، تحمل کم‌تر در فشار زیاد، مقاومت خارجی کم و تغییر فرم در حرارت زیاد اشاره کرد.
کاربرد لوله پی وی سی ساختمان
این لوله های بکار رفته در ساختمان برای تعمیر مقاطع شکسته چدنی، خطوط فاضلاب بهداشتی، لوله‌های هواکش، سیفون فاضلاب، لوله‌های آب باران، توزیع آب سرد و گرم مصرفی استفاده می شوند.
جمع‌بندی
لوله های بکار رفته در ساختمان انواع مختلفی دارند که هرکدام نقش متفاوتی را ایفا می‌کنند. بعضی از آن‌ها امکان دارد برای لوله‌کشی کاربردی باشند درحالی‌که برخی دیگر جهت کاربردهای سازه‌ای ایده‌آل هستند. هرنوع لوله‌کشی در ساختمان‌های مسکونی و تجاری می‌تواند از مواد گوناگونی تشکیل شده باشد و عملکرد متفاوتی را ارائه دهد.
با توجه به تنوع در لوله‌های ساختمانی، ویژگی‌های آن‌ها مانند ضدزنگ‌بودن، میزان انعطاف‌پذیری و محاسبه قیمت، انتخاب در این زمینه برای مصرف‌کننده می‌تواند سخت باشد. جهت دست‌یابی به ایده‌های نو، مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۹۱۲۷۶۹۷۱۲۳ تماس بگیرید.
